Në prag të Edicionit të Pestë të Çmimit “Kadare”, shkrimtarë, personazhe të njohura të botës së librit u bënë bashkë në një tryezë debati, me qëllim përsosjen e statusit të këtij çmimi të rëndësishëm që në fokus ka letërsinë shqipe.

Kur vjen fjala te letërsia të gjithë e dimë se ndikimi i saj është shumë i madh, si në jetën tonë individuale ashtu edhe në shoqëri. Një libër mund të të ndihmojë të krijosh një mendim tëndin apo një qëndrim origjinal, madje edhe ta njohësh botën dhe njerëzit e saj pa qenë nevoja të shkelësh në një tokë të huaj. Ndonëse një formë arratisjeje nga monotonia apo nga realiteti i pakëndshëm, letërsia ka një impakt të pashmangshëm në mënyrën se si ne krijojmë raporte më të qenësishme me të tjerët dhe me gjithçka ndodh “jashtë nesh”. Të flasësh sot për letërsinë, veçanërisht atë shqipe, në kushtet e bestsellerëve dhe kulturës vizuale online është tipike një akt mecenati, por për shkak të vlerave dhe ndikimit të jashtëzakonshëm në formimin dhe jetën e një individi e rrjedhimisht një shoqërie, është shumë e rëndësishme që dashuria për librin dhe krijimtarinë letrare të vijojë të jetojë. Një nga eventet më të rëndësishme letrare në vend është edhe Çmimi Kadare. Që në zanafillën e tij ky çmim ka pasur ndër synimet kryesore të tij inkurajimin e të shkruarit shqip.

Një tryezë diskutimi për letërsinë

Ky vit është një vit jubile pasi çmimi “Kadare” shënon 5-vjetorin e krijimit. Një tregues i koherencës dhe seriozitetit që ky konkurs ka, për t’u kthyer në një institucion të rëndësishëm të vlerësimit në vend. Në katër vite më shumë se 100 autorë kanë qenë pjesë e këtij konkursi, ndërsa janë botuar katër vepra të rëndësishme të letërsisë bashkëkohore shqipe, nga shtëpia botuese UETPress, vepra që kanë qenë fituese të këtij çmimi. Në këtë kuadër, në ambientet e Universitetit Europian të Tiranës është mbledhur ditën e djeshme një tryezë diskutimi që bëri bashkë shkrimtarë, personazhe të njohura të botës së librit, si dhe ish-anëtarë të jurisë së këtij konkursi. Kjo tryezë u iniciua nga Instituti Europian “Pashko”, i cili është mbështetësi kryesor në dhënien e këtij çmimi.

“Qëllimi i kësaj tryeze diskutimi është statusi final i çmimit “Kadare”. Ish-anëtarë të jurisë, si dhe autoritete në fushën e librit, u bënë pjesë e sugjerimeve dhe diskutimeve, që si objektiv kanë përsosjen e statusit final të këtij çmimi të rëndësishëm për letrat shqipe”, shprehet Alda Bardhyli, drejtoreshë e UETPress.

Vera Bekteshi, Bashkim Hoxha, Alfred Peza, Diana Çuli, Preç Zogaj, Ylljet Aliçka, së bashku me kritikë dhe akademikë, ishin kontribuues të kësaj tryeze, ndanë mendimet dhe sugjerimet e tyre mbi çështjen në fjalë.

Çmimi “Kadare”, i cili vjen në formën e një konkursi për prozën më të mirë shqipe, pjesë e të cilit bëhen çdo vit dhjetëra dorëshkrime nga shkrimtarë shqiptarë, të rinj dhe të vjetër, krahas botimit shpërblen punimin më të mirë me një vlerë monetare prej 10 000 eurosh. Si një ndër ngjarjet më të rëndësishme të letërsisë në vend, ky konkurs nuk kufizohet vetëm në shpalljen e një fituesi, por kulmon me Ditët Letrare të Razmës, një aktivitet që bën bashkë shkrimtarë, krijues, përkthyes, kritikë dhe dashamirës të letërsisë shqipe në një tryezë të përbashkët diskutimi treditore.

Ditët Letrare të Razmës, që filluan në ditët e para të muajit maj 2015, janë kthyer në një traditë. Kjo konferencë shkencore vjen si një bashkëpunim mes Institutit Europian “Pashko” dhe Fakulteti i Shkencave Humane, Edukimit dhe Arteve Liberale në UET,  ku ky i fundit njihet për projektet ambicioze që ndërmerr, të cilat jo pak herë janë të iniciuara nga pasioni dhe dëshira për të kontribuuar në shoqërinë dhe kulturën e vendit. Edhe letërsia bën pjesë në të tilla projekte. Universiteti Europian i Tiranës, prej vitit të kaluar ka në ofertën  e tij akademike shumë degë të humaniteteve, ku bën pjesë edhe letërsia dhe linguistika, e cila vjen si risi në një shumësi aspektesh, të tilla si kurrikula, por edhe stafi akademik. Duke marrë shkas edhe nga kjo risi në ofertën akademike, edhe Ditët Letrare të Razmës do të vijnë të rikonceptuara këtë vit, ndonëse qëllimi vijon të mbetet promovimi dhe ngritja lart e vlerave të letërsisë shqipe.