Imuniteti dhe Pacenueshmëria si faktorë tregues të një pushteti gjyqësor të pavarur

by, Irena Lavdari, Doktorante , Valentina Memini, Doktorante

Abstract

Legjislacioni shqiptar ka qenë vazhdimisht objekt ndryshimesh dhe përmirësimesh në përpjekje për kuptimin dhe zbatimin e drejtë të tij. Në një vështrim të përgjithshëm evidentohet se, krahas legjislacionit në tërësi, është miratuar një kuadër ligjor krejt i ri në lidhje me drejtësinë, dhe sidomos për organizimin dhe funksionimin e sistemit Gjyqësor në veçanti. Është e padiskutueshme që e drejta, në një shtet demokratik, duhet të përmbushë nevojën për drejtësi e siguri. Në këtë kuptim pavarësia e gjyqtarëve është një kusht i detyrueshëm për shtetin e së drejtës dhe garancia themelore për një proces të rregullt ligjor me të drejta të barabarta. Padyshim që patundshmëria e gjyqtarëve në detyrë është një veçori e rëndësishme e pushtetit gjyqësor, në raport me pushtetet e tjera, e cila bën akoma më evidente jo vetëm nevojën për pavarësi të tyre në dhënien e drejtësisë, por edhe paanësinë e tyre jashtë çdo ndikimi dhe tundimi. Kështu në procesin e vendimmarrjes, gjyqtarët duhet të jenë të pavarur dhe të jenë në gjendje të veprojnë pa kufizim, ndikim të papërshtatshëm, nxitje, presion, kërcënim ose ndërhyrje, direkt ose jo, nga çdo organ për çfarëdo arsye. Gjyqtarët duhet të kenë liri të pakufizuar për të vendosur në mënyrë të paanshme për çështje, në përputhje me ndërgjegjen dhe interpretimin që i bëjnë ata fakteve, dhe në përputhje me rregullat mbizotëruese. Në lidhje me këto problematika plekset imuniteti si një faktor i domosdoshëm për përcaktimin e pavarësisë së gjyqësorit në përgjithësi dhe Gjykatës së Lartë në veçanti.
Padyshim që niveli i garancive që do të siguronte këtë pavarësi mund të variojë në bazë të nivelit të demokracisë së çdo shteti ku, sa më i ulët të konsiderohet niveli i demokracisë së një shteti, aq më të larta duhet të jenë garancitë për pavarësinë e gjyqtarëve. Në këtë kuptim lind nevoja për të gjetur një ekuilibër të duhur ndërmjet nevojës për mbrojtje të pavarësisë së aktorëve kushtetues dhe nevojës për kontroll ligjor të të gjitha pushteteve të ushtruara brenda shtetit.